W opracowaniu, które przygotowali Mirosław Lewandowski, dr. Inż. Rafał Leroch oraz Remigiusz Kryszewski, podkreślono, że od początku wystąpienia choroby w Polsce, czyli od połowy lutego 2014 r. potwierdzono 213 ognisk ASF u trzody chlewnej oraz ponad 3,3 tys. u dzików. Martwe i odstrzelone dziki, u których stwierdzono ASF, są znajdowane w każdym miesiącu. Autorzy prezentacji zaznaczyli, że bioasekuracja jest głównym sposobem ochrony stada trzody chlewnej przed afrykańskim pomorem świń.
Bioasekuracyjne zasady
W myśl jej zasad nie należy kupować zwierząt niewiadomego pochodzenia, a każdą nową sprowadzoną sztukę należy poddawać kwarantannie trwającej minimum 4 tygodnie. W budynku oddalonym co najmniej 100 metrów od fermy. Nie wolno również karmić trzody chlewnej odpadami kuchennymi. Powinno się również zabezpieczyć paszę przed dostępem zwierząt wolno żyjących oraz stosować maty nasączone środkiem dezynfekującym przed wjazdem na teren farmy, a także przed wejściem do pomieszczeń, w których przebywają świnie. Warto również do obsługi zwierząt zakładać oddzielny strój i pozostawiać go w chlewni. Należy też stosować zasadę całe pomieszczenie pełne – całe pomieszczenie puste (cpp-cpp) oraz podzielić fermę na dwie strefy, tzw. czysta i brudną, a w przypadku dużych obiektów przeprowadzać szkolenia dla pracowników. Przed wejściem na teren fermy lub do budynku, w którym przebywają świnie umieścić znak „Nieupoważnionym wstęp wzbroniony”.
Zasady bioasekuracji zaczęły w Polsce obowiązywać blisko rok temu. Na hodowców zostały m.in. nałożone obowiązki prowadzenia rejestru środków transportu służącego do przewozu świń wjeżdżających na teren gospodarstwa oraz rejestru wejść osób do chlewni. Kontrolę nad przestrzeganiem zasad bioasekuracji sprawuje inspekcja weterynaryjna.
Kłopotliwe i kosztowne dostosowanie
Jak zaznaczają autorzy prezentacji, hodowcy trzody chlewnej z terenów, na których nie wystąpił ASF niemal każdego dnia dowiadują się o nowych przypadkach i ogniskach. Choroba nie dotyka ich bezpośrednio, ale pośrednio, przede wszystkim poprzez konieczność przystosowania gospodarstw do wymagań związanych z bioasekuracją. ASF ma również wpływ na ceny skupu, choć nie jest on decydujący.
W dużo trudniejszej sytuacji są hodowcy i producenci, którzy znajdują się na terytorium bezpośredniego występowania wirusa. Z uwagi na liczne zaniedbania oraz opieszałość odpowiednich służb rolnicy, m.in. z województwa lubelskiego organizowali w ubiegłym roku liczne protesty. Hodowcy podkreślają, że niemal każdego dnia muszą się mierzyć z trudnościami wynikającymi z nałożonych na nich regulacji związanych z bioasekuracją. Są to między innymi badanie próbek krwi od świń przeznaczonych na sprzedaż. Jego ważność wynosi 15 dni. Producenci trzody chlewnej zwracają również uwagę na brak wypłat odszkodowań i rekompensat za ubite i utylizowane świnie. Hodowcy podkreślają również, ze sam proces pobierania, znakowania i przemieszczania próbek do badań laboratoryjnych wymaga zmian, zwłaszcza jeżeli chodzi o identyfikację kto i w jaki sposób je transportuje do placówki badawczej. Zastrzeżenia budzi również fakt proces pobierania próbek od padłych świń po stwierdzeniu ogniska a przede wszystkim to, że nie jest praktycznie w ogóle nadzorowane przez odpowiednie służby. Hodowcy z terenów występowania ASF zostają też objęci kilkudziesięciodniowym zakazem sprzedaży tuczników w sytuacji, kiedy ognisko wybucha od nich nawet w odległości 20 km.
W Polsce w 2018 r. w porównaniu do 2017 roku nastąpił wzrost wystąpienia ognisk ASF wśród świń o ponad 25 proc., natomiast wśród dzików już o ponad 600 proc. Szczyt rozprzestrzeniania się wirusa przypada na miesiące letnie.
