Większe zbiory rzepaku w 2025 roku i ich wpływ na ceny
Dzięki dobrzym warunkom pogodowym, zbiory rzepaku na całym świecie w 2025 roku mają wzrosnąć. Większa podaż nie zawsze musi prowadzić do spadku cen, ponieważ ostateczny poziom cen zależy od popytu oraz globalnej koniunktury.
Prognozy dotyczące zbiorów rzepaku w 2025 roku wskazują na znaczny wzrost. Amerykańskie ministerstwo rolnictwa (USDA) przewiduje, że w sezonie 2025/26 powierzchnia upraw rzepaku wzrośnie o 2,2%, osiągając 43,3 miliona hektarów, a plony mogą wzrosnąć o 3,0%, co da średnio 2,07 t/ha. W efekcie zbiory mają wynieść około 89,6 miliona ton nasion rzepaku, co oznacza wzrost o 5,2% w porównaniu do poprzedniego roku. To będzie trzeci najwyższy wynik w historii.
Wzrost zbiorów rzepaku przewiduje się w głównych ośrodkach, takich jak Unia Europejska, Kanada oraz Rosja. W przypadku Ukrainy prognozowane są niewielkie spadki. Największym producentem rzepaku w 2025 roku pozostanie Kanada, gdzie zbiory mają wynieść 19,5 miliona ton, co oznacza wzrost o 3,7%. Powierzchnia upraw w Kanadzie wzrośnie o 0,6% do 8,9 miliona hektarów, a plony mogą zwiększyć się o 3,3%, osiągając 2,19 t/ha. Również w Australii przewiduje się zbiory na poziomie 6,2 miliona ton, a w Rosji na poziomie 5,3 miliona ton, co stanowi wzrost o 14,0%. W Ukrainie zbiory mają wynieść 3,7 miliona ton, co oznacza spadek o 3,7%.
W związku z tym, że wzrost produkcji będzie dotyczył krajów, które również są dużymi konsumentami rzepaku, oczekiwane jest spowolnienie w handlu międzynarodowym. Światowy eksport rzepaku szacuje się na 17,9 miliona ton, co jest o 6,9% mniej niż w roku poprzednim. Zużycie rzepaku w sezonie 2025/26 przewiduje się na 89,3 miliona ton, co oznacza wzrost o 2,0% w stosunku do poprzedniego sezonu.
Z tego względu na rynku pojawi się niewielka nadwyżka produkcyjna wynosząca 0,5 miliona ton, w przeciwieństwie do deficytu wynoszącego 2,2 miliona ton w sezonie 2024/25. Mniejszy wzrost zużycia w porównaniu do zbiorów sprawi, że zapasy końcowe mogą wzrosnąć o 2,2% do 9,3 miliona ton, co stanowi 10,4% zużycia.
Jeśli chodzi o ceny rzepaku, prognozy są trudne do jednoznacznej oceny. Z jednej strony, większa podaż powinna wpływać na obniżenie cen, z drugiej – brak oznak znaczącego osłabienia popytu może stabilizować ceny. Analitycy z australijskiego ministerstwa rolnictwa (ABARES) przewidują, że średnie ceny rzepaku kanadyjskiego w sezonie 2025/26 wyniosą 500 USD/t, co oznacza wzrost o 2-3% w relacji rocznej.
Sytuacja na rynku roślin oleistych ogółem także wpłynie na ceny rzepaku. Zgodnie z prognozami USDA, łączne zbiory innych roślin oleistych, takich jak soja, nasiona słonecznika, palma olejowa i inne, mają wzrosnąć o 1,8% do 602,5 miliona ton. W szczególności zbiory soi mogą wzrosnąć o 2,2% do 426,8 miliona ton, co może prowadzić do mniejszej nadwyżki produkcyjnej.
W UE, wiosna była bardzo sucha, co wpłynęło na zbiory. Jednak prognozy mówią o dobrych plonach, zwłaszcza w krajach takich jak Grecja i Włochy. Średnie plony w UE mogą wynieść 3,17 t/ha, co odpowiada średniej pięcioletniej. Areał upraw w Unii Europejskiej ma przekroczyć 5,8 miliona ha, co powinno pozwolić na zebranie 18,8 miliona ton rzepaku, co oznacza wzrost o 12,9% w relacji rocznej.
W Polsce, powierzchnia upraw rzepaku w 2025 roku ma wzrosnąć o 0,4%. Uprawy są w dobrej kondycji, a zbiory mogą być wyższe o 3-4% w porównaniu do poprzednich lat. Możliwości przerobowe krajowego przemysłu olejarskiego wynoszą około 4,1 miliona ton rzepaku, co oznacza, że krajowa produkcja nie wystarczy do zaspokojenia potrzeb sektora olejarskiego, co będzie wymagało importu.
Ceny skupu rzepaku w Polsce w 2025 roku wykazują tendencję wzrostową, z ceną za tonę wynoszącą 2419 zł, co oznacza wzrost o 23,8% w stosunku do roku ubiegłego. Jednakże, spadki cen odnotowane w maju mogą być związane z prognozami dobrych zbiorów w kraju.
Podsumowując, 2025 rok przynosi wiele zmian w zbiorach rzepaku, co może wpłynąć na sytuację na rynku oraz poziom cen. Wzrosty zbiorów mogą być korzystne, ale ich wpływ na ceny będzie zależał od popytu oraz globalnej sytuacji gospodarczej.
Zdjęcie - wiescirolnicze.pl
